بر اساس آنچه که رسانههای کویتی و سعودی اعلام کردهاند، نشست مقدماتی شورای همکاری در سطح وزرای خارجه در عمان و نشست سران نیز نهم دسامبر (۱۸ آذر) در شهر الدمام (شرق عربستان سعودی) برگزار خواهد شد.
چهار کشور عربستان سعودی، امارات، مصر و بحرین آذرماه ۱۳۹۶ با متهم کردن قطر به حمایت مالی از تروریسم و روابط نزدیک با ایران روابط خود را با این کشور قطع کردند.
«مایک پامپئو» وزیر خارجه آمریکا چند ماه پیش در دیدار با «محمد بن عبدالرحمن آل ثانی»، همتای قطری خود تأکید کرد که «ترامپ خواهان دستیابی به حل نهایی بحران به وجود آمده در شورای همکاری خلیجفارس است؛ زیرا استمرار این بحران تنها به نفع ایران است.»
آمریکا بارها اعلام کرده است به دنبال ایجاد ناتوی عربی همانند سازمان پیمان آتلانتیک شمالی (ناتو) جهت مقابله با ایران در منطقه است. با این حال، بحران قطر با چهار کشور مذکور مانع تشکیل و ایجاد این ناتو شده است.
با وجود قطع روابط سیاسی بین دو کشور عربستان سعودی و قطر، پادشاه عربستان از امیر قطر برای سفر به کشورش دعوت کرده است. الجزیره در گزارشی نوشت که پادشاه عربستان برای نشست آتی شورای همکاری خلیجفارس امیر قطر را هم دعوت کرده است. به نظر میرسد با این دعوت یخ روابط قطر و عربستان درحال آب شدن است. روز گذشته، خبرگزاری رسمی قطر گزارش کرد که ملک سلمان، پادشاه عربستان سعودی، از شیخ تمیم بن حمد آلثانی، امیر قطر دعوت کرده است در نشست سران کشورهای عضو شورای همکاری خلیجفارس در ریاض، پایتخت عربستان حضور یابد. این نشست روز ٩ دسامبر، یکشنبه ۱۸ آذر برگزار خواهد شد.
دعوت پادشاه سعودی از امیر قطر برای شرکت در این نشست توسط عبداللطیف الزیانی، دبیرکل بحرینی شورای همکاری خلیجفارس تسلیم وزارتخارجه قطر شده است. در مورد پاسخ امیر قطر به دعوت پادشاه سعودی هنوز گزارشی منتشر نشده است. خبر این دعوت دو روز پس از آن منتشر میشود که دولت قطر اعلام کرد تصمیم دارد از سازمان کشورهای صادرکننده نفتخام - اوپک - خارج شود. به گفته دولت قطر، این تصمیم براساس ملاحظات اقتصادی اتخاذ شده و انگیزه سیاسی نداشته است.
مقامات قطری گفتهاند این کشور در نظر دارد با خروج از اوپک، از آزادی عمل بیشتری در بازار نفت برخوردار شود و همچنین تلاش خود را بر توسعه تولید و صادرات گاز متمرکز کند. در اجلاس بغداد در سال ١٩٦٠ که به صدور اعلامیه تشکیل اوپک منجر شد، قطر بهعنوان ناظر حضور داشت و یک سال بعد، به عضویت کامل این سازمان در آمد. این دعوت درحالی صورت گرفته است که در تابستان سال گذشته میلادی، عربستان سعودی، امارات عربی متحده و چند کشور عرب دیگر با متهم کردن قطر به حمایت از تروریسم روابط خود را با این کشور قطع کردند و یک رشته تحریمهای سختگیرانه تجاری را علیه آن به اجرا گذاشتند. آنها به موجب این تحریمها قطر را کاملا ایزوله کردند.
با توجه به ثروت و درآمد سرشار قطر، این تحریمها تاثیر قابلتوجهی بر سطح زندگی مردم این کشور نداشته اما باعث بروز مشکلاتی در دادوستدهای بینالمللی شرکتهای قطری شده است. تلاش برای رفع اختلاف دو طرف تاکنون به نتیجه نرسیده است. کشورهای عرب به رهبری عربستان سعودی برای از سرگیری روابط با قطر خواستهایی را مطرح کردهاند که ظاهرا کاهش ارتباط با جمهوری اسلامی ایران، تعطیل کردن شبکه تلویزیونی الجزیره و بستن یک پایگاه نظامی ترکیه در قطر از جمله آنها بوده است. شرایط دیگر این گروه برای از سرگیری روابط با قطر شامل قطع ارتباط با گروههای تروریستی بوده که از جمله شامل اخوانالمسلمین مصر، داعش و شبکه القاعده است. قطر این شرایط را غیرقابل قبول دانست و اعلام کرد که تغییری در سیاستها و خطمشیهایش ایجاد نخواهد کرد.
ایالاتمتحده هم به اقداماتی برای میانجیگری بین دو طرف دست زده که باز هم به نتیجه نرسیده است. مقامات آمریکایی تیرگی روابط بین قطر و همسایگان عرب آن را به اختلاف بین اعضای یک خانواده تشبیه کردهاند؛ اما مقامات قطری انعطافناپذیری عربستان را مانع حل اختلاف دو کشور دانستهاند. برخی ناظران گفتهاند که فشاری که در پی ماجرای قتل جمال خاشقجی، روزنامهنگار سعودی، بر دولت عربستان وارد شده و ناخرسندی برخی متحدان سنتی دولت سعودی از این ماجرا ممکن است رهبران عربستان را به تلاش بیشتر برای ترمیم روابط با قطر متمایل کرده باشد. کشورهای عربستان سعودی، اماراتمتحدهعربی، عمان، بحرین، کویت و قطر در شورای همکاری خلیجفارس عضویت دارند. سال گذشته نشست سران کشورهای عضو در کویت برگزار شد؛ اما به جای سران عربستان سعودی، اماراتمتحدهعربی و بحرین، وزیران خارجه یا معاونان آنان در این نشست شرکت کردند. امیر قطر در این نشست حضور داشت. حالا قرار است که در نشست آتی، سران کشورها حضور داشته باشند. تا لحظه تنظیم گزارش قطر نسبت به این دعوت واکنش نشان نداده است.
منبع:
دنیای اقتصاد
فارس
- نویسنده : یزد فردا
- منبع خبر : خبرگزاری فردا
یکشنبه 22,دسامبر,2024